CIS và CS – Ngành nào là lựa chọn phù hợp với bạn?

Rất ít ngành cho sinh viên triển vọng đầy hứa hẹn hơn những ngành trong lĩnh vực máy tính và công nghệ thông tin, ví dụ như CS hay CIS. Cục Thống kê Lao động dự báo mức tăng trưởng 11% từ năm 2019 đến năm 2029 cho các ngành về máy tính và CNTT. Mức tăng này nhanh hơn gần ba lần so với mức trung bình toàn quốc. Hơn nữa, mức lương trung bình hàng năm lĩnh vực này là 88.240 đô la, cao hơn gấp đôi mức lương trung bình hàng năm tất cả các ngành nghề ở Mỹ.

Khoa học máy tính (CS) và hệ thống thông tin máy tính (CIS) đại diện hai hướng giáo dục phổ biến trong nền công nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn phải vật lộn để phân biệt hai ngành này. Với sự giúp đỡ của Chirag Shah, một phó giáo sư tại Khoa Thông tin của Đại học Washington, chúng tôi đã phân tách những khác biệt của hai lĩnh vực này.

Hệ thống Thông tin Máy tính (CIS) là gì?

Chương trình đào tạo của CIS tập trung vào kinh doanh và các ứng dụng các hệ thống máy tính khác nhau dựa trên giải pháp. Shah nói: “Bạn có thể coi CIS là một miền ứng dụng rất chuyên biệt của CS.”. Sinh viên thường tham gia các khóa học về mạng, hệ thống và quản trị cơ sở dữ liệu, cùng với một số lớp đào tạo hỗ trợ và phân tích nghiệp vụ.

Hầu hết các chương trình đều dạy cho người học cách công nghệ có thể cải thiện các quy trình và quyết định của tổ chức. Những ngành này cần tương tác với các cấp độ kinh doanh và nhân sự khác nhau. Vì vậy, người học cần có các kỹ năng kinh doanh, giao tiếp và tổ chức mạnh mẽ, cũng như khả năng lãnh đạo, ra quyết định và phân tích.

Thực tế, các công việc thực tập thường đóng vai trò lớn trong các chương trình này. Sinh viên nên xem xét tiềm năng kinh nghiệm làm việc khi lựa chọn chương trình.

Khoa học Máy tính (CS) là gì?

Theo Shah, CS nhấn mạnh vào phần lý thuyết của phần cứng và phần mềm máy tính, cung cấp một nghiên cứu toàn diện về “các hệ thống tính toán từ quá trình hình thành ý tưởng đến triển khai”. Người học học các ngôn ngữ lập trình khác nhau và các kỹ thuật phân tích thuật toán, chuẩn bị thiết kế và phát triển phần mềm hiệu quả, đáng tin cậy và an toàn. Nhiều chương trình bắt đầu với các nguyên tắc cơ bản về hệ thống và sau đó chuyển sang lập trình, cấu trúc dữ liệu, thử nghiệm và trải nghiệm người dùng.

Nói chung, các chương trình khoa học máy tính dạy sinh viên các phương pháp và công nghệ tính toán và phân tích thông tin. Các chuyên gia chủ yếu dựa vào sự khéo léo và logic, kỹ năng giao tiếp, toán học và tư duy phản biện mạnh mẽ.

Với khoa học máy tính, người học có thể lựa chọn nhiều chuyên môn và con đường sự nghiệp, bao gồm những ngành liên quan đến điện toán di động, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu và điện toán đám mây.

Hệ thống Thông tin Máy tính (CIS) và Khoa học Máy tính (CS)

Khi quyết định giữa 2 ngành, sinh viên nên cân nhắc sở thích nghề nghiệp cá nhân và chọn chương trình phù hợp nhất. Shah nêu bật những điểm giống và khác chủ yếu của chương trình.

Ông nói: “Trong CS, người ta có thể học cách thiết kế một thuật toán mới.”. “Trong khi ở CIS, người ta có thể tìm hiểu về cách một hệ thống sử dụng thuật toán như vậy có thể thực hiện các mục đích cụ thể trong tình huống thực tế.”

Các chuyên gia CIS làm việc với nhiều loại công nghệ, tìm kiếm các chương trình, thiết bị và ứng dụng có thể cải thiện hoạt động kinh doanh. Họ sử dụng kiến thức chuyên môn về lập trình và thiết kế để tích hợp và duy trì các công nghệ, đồng thời sử dụng các kỹ năng quản lý dự án và điều hành khi giám sát từng phần của dự án. Họ chủ yếu tập trung vào cách công nghệ hoạt động trong môi trường kinh doanh và lựa chọn phương án hiệu quả nhất dựa trên nhu cầu của tổ chức.

Ngược lại, CS liên quan đến thiết kế và phát triển hệ thống tính toán. Nhân viên trong lĩnh vực này cải thiện khả năng ứng dụng, công suất và hiệu quả của các thiết bị khác nhau. Các chuyên gia tạo ra các chương trình và ứng dụng mà người quản lý hệ thống thông tin máy tính thực hiện và giám sát cho tổ chức của họ.

Vậy, nên chọn CIS hay CS?

Để chọn đúng ngành học, sinh viên phải nghĩ đến sở thích và mục tiêu nghề nghiệp của mình. Mặc dù sinh viên tốt nghiệp từ cả hai ngành có thể theo đuổi con đường sự nghiệp tương tự nhau, nhưng việc đào tạo tập trong mỗi chương trình sẽ cho người học những cơ hội riêng. Sinh viên cũng có thể theo đuổi chương trình đào tạo mã hóa hoặc chứng chỉ ngành để hỗ trợ thêm hoặc đa dạng hóa nghề nghiệp của họ.

Các chuyên gia CIS thường làm việc như là một phần của nhóm. Họ thực hiện triển khai và quản lý các giải pháp kinh doanh trên máy tính. Với họ, kiến thức về phần cứng và phần mềm là chưa đủ. Họ phải có nền tảng kinh doanh vững chắc và kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân với nhau để hỗ trợ công việc tốt nhất.

Shah cho biết, lĩnh vực này phù hợp nhất với “những người muốn triển khai và hỗ trợ các hệ thống tính toán trong môi trường kinh doanh mà không cần phải tìm hiểu về các nguyên tắc cơ bản như những gì điều hành các hệ thống đó.”.

CS đòi hỏi sự chú ý đến chi tiết và sự kiên nhẫn. Các nghề trong lĩnh vực này có xu hướng thiên về kỹ thuật, trong khi các nghề về CIS thì thực tế hơn. Theo Shah, khoa học máy tính phù hợp nhất với “những người có niềm đam mê mạnh mẽ đối với công nghệ, quan tâm đến việc hiểu sâu hơn về khái niệm và có nhiều lựa chọn nghề nghiệp hơn trong tương lai.”

Các ngành CIS

Giám đốc Hệ thống Thông tin Máy tính

Các nhà quản lý hệ thống thông tin máy tính giám sát công nghệ và các hoạt động dựa trên máy tính của tổ chức. Họ phân tích và đánh giá nhu cầu kinh doanh và sau đó xác định hoặc phát triển một giải pháp và thực hiện. Các chuyên gia này cũng có thể quản lý ngân sách, lịch bảo trì, nhân sự và hỗ trợ liên quan đến hệ thống thông tin máy tính.

Quản trị cơ sở dữ liệu

Người quản trị cơ sở dữ liệu quản lý dữ liệu cho tổ chức,. Họ phải đảm bảo tính bảo mật, khả năng truy cập và dễ sử dụng. Các chuyên gia này thực hiện và tạo ra các hệ thống và ứng dụng giúp quản lý dữ liệu. Họ cũng tạo bản sao lưu và nâng cấp hiệu suất.

Quản trị hệ thống mạng

Người quản trị hệ thống mạng giám sát hệ thống mạng cho tổ chức. Họ xác định nhu cầu hệ thống và thiết lập mạng lưới phù hợp cho công việc, đồng thời kiểm tra hiệu suất và đào tạo người dùng mới. Sau đó, họ bảo vệ và duy trì mạng lưới, thực hiện các nâng cấp và cải tiến cần thiết.

Phân tích Hệ thống Máy tính

Các nhà phân tích hệ thống máy tính đánh giá hiệu suất của hệ thống máy tính của một tổ chức. Họ cũng đề xuất và thực hiện các cải tiến, làm việc với ban quản lý để xác định nhu cầu, ngân sách và các hạn chế của tổ chức họ có thể tự tiến hành đánh giá. Sau khi các chuyên gia này xác định và thực hiện nâng cấp hệ thống, họ có thể sẽ đào tạo và hỗ trợ thêm cho công ty.

Kiến trúc sư mạng lưới máy tính

Các kiến trúc sư mạng máy tính phát triển các mạng lưới khác nhau cho các tổ chức để cải thiện truyền thông. Họ đánh giá nhu cầu và mục tiêu mạng lưới của một tổ chức trước khi tìm kiếm hoặc tạo ra một hệ thống vừa ý họ. Các kiến trúc sư này cũng có thể bảo mật mạng và đào tạo người dùng và quản trị viên.

Các ngành CS

Nhà khoa học máy tính

Các nhà khoa học máy tính nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới đồng thời cải tiến các công nghệ hiện có. Họ tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề máy tính khác nhau hoặc sự kém hiệu quả thông qua thử nghiệm, kiểm tra và phân tích. Chúng có thể hoạt động với các thuật toán phức tạp, ngôn ngữ lập trình, robot và phần cứng máy tính.

Lập trình viên máy tính

Các lập trình viên máy tính tạo mã cho các chương trình và ứng dụng khác nhau. Họ làm việc với các nhà phát triển và kỹ sư để đưa thiết kế vào giai đoạn phát triển. Sau đó họ thực hiện kiểm tra, đánh giá và cải tiến các dự án khi cần thiết. Các lập trình viên cũng có thể làm việc trong lĩnh vực thiết kế, nghĩ ra các ý tưởng chương trình mới và cải tiến các thiết kế hiện có.

Nhà phát triển phần mềm

Các nhà phát triển phần mềm tạo ra phần mềm đáp ứng nhu cầu của các tổ chức, cá nhân và người tiêu dùng. Họ xác định nhu cầu và các lĩnh vực cơ hội trên thị trường, cũng như cách để cải thiện các chương trình có sẵn và sự kém hiệu quả trong các nền công nghiệp khác nhau. Sau đó, họ thiết kế các ứng dụng và chương trình, đồng thời làm việc với các nhà phát triển để các ý tưởng thành hiện thực.

Các nhà phát triển web

Các nhà phát triển web thiết kế trang web cho các tổ chức và cá nhân, điều chỉnh các thông số kỹ thuật và khả năng hoạt động để phù hợp nhất với người dùng. Các nhà phát triển phải đánh giá lưu lượng truy cập và nhu cầu của khách. Sau đó, họ làm việc với các nhà thiết kế và lập trình để cung cấp các sản phẩm hiệu quả. Những chuyên gia này có thể xử lý toàn bộ trang web hoặc chuyên về phát triển back-end hoặc front-end.

Nhà phân tích bảo mật thông tin

Các nhà phân tích bảo mật thông tin đánh giá nhu cầu bảo mật của tổ chức và đề xuất các chiến lược bảo vệ và dự phòng thích hợp. Họ có thể giám sát các hệ thống để tìm hoạt động đáng ngờ, điều tra các vi phạm và kiểm tra các lỗ hổng. Các nhà phân tích có thể đề xuất các cải tiến và / hoặc giúp các tổ chức phát triển và thực hiện chúng.

Cuộc phỏng vấn với Chuyên gia về CIS và CS

Về Chirag Shah

Chirag Shah là phó giáo sư tại Khoa Thông tin thuộc Đại học Washington. Ông cũng là phó giáo sư trợ giảng tại Trường Khoa học & Kỹ thuật Máy tính Paul G. Allen và Khoa Thiết kế & Kỹ thuật lấy Con người làm trung tâm. Trước khi làm việc tại UW, Shah đã giảng dạy tại Đại học Rutgers.

Các mối quan tâm nghiên cứu của Shah bao gồm các hệ thống tìm kiếm và giới thiệu thông minh. Hệ thống này nỗ lực tìm hiểu những gì khách hàng đang tìm kiếm và sau đó đưa ra các đề xuất chủ động. Ngoài việc tạo ra các hệ thống IR, ông đang tập trung vào việc làm cho các hệ thống đó trở nên minh bạch, công bằng và không có thành kiến.

Shah đã dành kỳ nghỉ của mình vào năm 2018 tại Spotify để giải quyết các vấn đề về tìm kiếm và đề xuất dựa trên giọng nói. Vào năm 2019, với tư cách là Học giả Amazon, anh đã làm việc với nhóm Cá nhân hóa của Amazon về các ứng dụng liên quan đến các đề xuất được cá nhân hóa và định hướng nhiệm vụ. Gần đây nhất, Shah là một nhà nghiên cứu tại MSR AI, đang nghiên cứu về việc tạo ra tính năng quản lý tác vụ thông minh trong các ứng dụng tìm kiếm và năng suất.

Chi tiết cuộc phỏng vấn

Các môn học trong CIS và CS giống nhau như thế nào?

Khoa học máy tính (CS) là một ngành học bao gồm các nghiên cứu về các hệ thống máy tính từ quá trình hình thành khái niệm cho đến khi thực hiện. Các chủ đề tiêu biểu bao gồm thuật toán, kiến trúc máy tính, trí tuệ nhân tạo, cơ sở dữ liệu và mạng.

Mặt khác, hệ thống thông tin máy tính (CIS) là một lĩnh vực rất đặc thù, tập trung vào các máy tính nối mạng được triển khai trong các tình huống kinh doanh khác nhau. Bạn có thể coi CIS là một miền ứng dụng rất chuyên biệt của CS. Cả hai trường đều bao gồm các chủ đề như cơ sở dữ liệu, mạng máy tính và bảo mật.

Sự khác biệt chính giữa hai lĩnh vực này là gì?

CIS hướng đến ứng dụng. Trong khi CS cung cấp một nền giáo dục toàn diện từ các chủ đề rất lý thuyết đến những chủ đề về ứng dụng, CIS có rất nhiều trong các ứng dụng ở các doanh nghiệp khác nhau.

Các nghiên cứu trong CIS có xu hướng thực hiện nhiều hơn, quy mô lớn và tại chỗ. Trong CS, người ta có thể tìm hiểu về cách thiết kế một thuật toán mới. Trong khi trong CIS, người ta có thể tìm hiểu về cách một hệ thống sử dụng thuật toán đó có thể thực hiện các mục đích cụ thể trong tình huống thực tế. Một số ví dụ về CIS bao gồm tự động hóa văn phòng, hệ thống thanh toán và hệ thống công nghệ y tế.

Những kỹ năng nào được dạy trong các lớp học hoặc khóa học về CIS?

Sinh viên CIS học về công nghệ (cơ sở dữ liệu, bảo mật, lập trình, mạng) cũng như kinh doanh (nguyên tắc quản lý, tài chính và kế toán, luật kinh doanh, kinh tế). Hầu hết các chương trình CIS (cử nhân hoặc thạc sĩ) lúc nào cũng bao gồm một dự án capstone hoặc thực tập để có kinh nghiệm thực tế.

Những kỹ năng nào được dạy trong các lớp học hoặc khóa học về CS?

CS bắt đầu từ tư duy tính toán, nghĩa là có thể hiểu, truyền đạt và giải quyết vấn đề bằng cách sử dụng một quy trình có hệ thống có thể được chia tỷ lệ và lập bản đồ một cách đáng tin cậy. Các khóa học CS bao gồm thuật toán, cấu trúc dữ liệu, lập trình, kiến trúc máy tính, mạng, cơ sở dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

Những ai học CIS phù hợp nhất? Tại sao?

CIS là một lựa chọn tốt cho những ai muốn triển khai và hỗ trợ các hệ thống tính toán trong môi trường kinh doanh mà không cần phải tìm hiểu về các nguyên tắc cơ bản như những gì điều hành các hệ thống đó. CIS cung cấp một lộ trình nghề nghiệp rõ ràng và vững chắc cho nhiều quản trị viên khác nhau (quản trị hệ thống, quản trị cơ sở dữ liệu, quản trị mạng).

CIS là một lựa chọn hấp dẫn cho những người am hiểu kỹ thuật và chú ý đến vai trò quản lý, vì lĩnh vực này cho phép họ tập trung và thực hành các bộ kỹ năng cụ thể và tiến nhanh trên con đường sự nghiệp.

Những ai học CS phù hợp nhất? Tại sao?

CS cung cấp một chương trình giảng dạy toàn diện bao gồm nhiều ngành nghề khác nhau. Lĩnh vực này phù hợp với những ai có niềm đam mê mạnh mẽ đối với công nghệ, muốn tìm hiểu sâu hơn về khái niệm và đang tìm kiếm nhiều sự lựa chọn hơn trong tương lai.

Những ngành và công việc phù hợp với những lĩnh vực nghiên cứu này?

Sinh viên tốt nghiệp CS có thể làm việc trong tất cả các loại ngành, bao gồm phát triển phần mềm, công nghệ tài chính, chăm sóc sức khỏe, ô tô và quốc phòng. Thông thường, những người đang theo học chuyên ngành CS hoàn thành chuyên ngành phụ hoặc chuyên ngành thứ hai giúp họ có lợi thế cho các vai trò chuyên biệt. Ví dụ, một chuyên viên CS ít hiểu biết về kinh doanh có thể đảm nhận vai trò trong lĩnh vực fintech.

Mặt khác, CIS cung cấp một tập hợp các lựa chọn nghề nghiệp chuyên biệt hơn, chủ yếu ở cấp quản lý hoặc hành chính. Các vai trò này bao gồm quản lý dự án, quản trị cơ sở dữ liệu, quản trị mạng và quản trị hệ thống.

Ông sẽ đưa ra lời khuyên gì cho một người đang theo học CIS?

Hãy kiên định với 1 mục tiêu. Tôi rất ngạc nhiên bởi tần suất sinh viên tham gia một chương trình nhưng lại muốn làm theo chương trình khác bởi vì họ nghĩ điều đó sẽ tốt hơn.

Bạn đang theo học CIS và điều đó đi kèm với những kỳ vọng, rủi ro và đặc quyền nhất định. Mục tiêu của bạn là có đủ kỹ năng và kinh nghiệm để đủ điều kiện cho vị trí quản lý hoặc hành chính trong một công ty công nghệ hoặc một ngành về công nghệ.

Sẽ rất có lợi cho bạn khi thực tập trong thời gian tham gia khóa học. Điều này không chỉ mang lại cho bạn kinh nghiệm thực tế mà còn có thể mở ra cơ hội việc làm.

Ông sẽ đưa ra lời khuyên nào cho một người đang theo học ngành CS?

Giáo dục về CS là quan trọng hơn bao giờ hết, nhưng nó không còn như những gì các thế hệ trước đã trải qua. Học chuyên ngành CS không tương đồng với công việc kỹ sư phần mềm. CS đã trở nên đa dạng hơn rất nhiều trong các lĩnh vực như máy tính lấy con người làm trung tâm, tương tác giữa con người với máy tính và đạo đức trong AI. Và có rất nhiều cơ hội nghề nghiệp cho những ai làm được những điều này.

Vì vậy, khi bạn học xong, hãy khám phá những thứ ngoài các thuật toán và kiến trúc máy tính. Nếu bạn có mối quan tâm thứ yếu (về ngành phụ hoặc một chuyên ngành khác), bạn có thể giành được vị trí ngành nghiệp độc nhất.

Kết luận

Với những thông tin so sánh CS và CIS như trên, UNIMATES Education hy vọng rằng bạn đã có đủ thông tin để lựa chọn cho mình hướng đi phù hợp nhất.